مالتیپل اسکلروزیس (Multiple Sclerosis) یا همان اماس نوعی بیماری التهابی مزمن، ناتوان‌کننده و اغلب پیشرونده در سیستم اعصاب مرکزی است که موجب اختلال در انتقال پیام‌های عصبی بین مغز و سایر قسمت‌های بدن و در نهایت تحلیل غیرقابل برگشت اعصاب میشود. هنوز دانشمندان موفق به کشف علت بروز بیماری اماس نشده‌اند و با انجام پژوهش‌های متعدد در حال بررسی این موضوع هستند. در میان مطالعات انجام شده وجود ارتباطاتی نیز میان مصرف روزانۀ گوشت قرمز فراوری‌نشده و کاهش تغییرات مغزی برای ابتلا به ام اس (MS) کشف شده است. با ما همراه باشید تا در مورد نتایج مطالعات مربوط به ارتباط مصرف گوشت قرمز و رژیم مدیترانه‌ای در کاهش ابتلا به بیماری اماس اطلاعات جالبی به دست آورید.
طبق گزارش خبرگزاری ایرنا، به نقل از دکتر عبدالحسین هوشمند، مدیرعامل انجمن اماس ایران، که در یک نشست خبری در مورد بیماری اماس عنوان شد، ایران از نظر شیوع بیماری اماس در خاورمیانه در سطح بالایی قرار دارد، ولی در مقایسه با کشورهای اروپایی و آمریکایی میزان ابتلا کمتر است. در ایران از هر ۱۰۰ هزار نفر، ١١٠ نفر به این بیماری مبتلا هستند. ولی در بین مردم آمریکا، احتمال ابتلا به اماس از هر هزار نفر، یک مورد یا ۰/۱ درصد است. این احتمال در افراد دارای خویشاوند درجه‌یک مبتلا به اماس بیش‌تر میشود (حدود دو تا چهار درصد). به علاوه، در دوقلوهایی که یکی از آن‌ها دچار این بیماری باشد، احتمال ابتلا برای دیگری حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد خواهد بود.
در برخی موارد، تغییرات مغزی در فرد سال‌ها پیش از بروز هرگونه علامت اماس رخ می‌دهد. در این باره، پژوهشی در مجلۀ برِین (Brain) منتشر شده است. این پژوهش بر روی ۸۱ نفر انجام شد. ۱۰ سال پیش از طریق MRI، از مغز این افراد تصویربرداری کرده بودند. پس از بررسی‌ها مشخص شد ۸۳ درصد از افراد با وجود نشانه‌هایی غیرعادی در تصویر مغزی در طول زمان دچار پیشرفت بیماری اماس شدند. این افراد کسانی بودند که به‌تعبیر متخصصان در اولین تشخیص بالینی، مشکوک به بیماری میلین‌زدا شناخته شدند.
طبق پژوهش‌های انجام شده، عوامل محیطی شامل تغذیه و رژیم غذایی در ابتلا به بیماری اماس نقش دارد. به طور ویژه نتایج مطالعه دانشمندان دانشگاه کورتین (Curtin) در پِرت استرالیا ثابت کرده که در میان اجزای یک رژیم غذایی، مصرف گوشت قرمز فراوری‌نشده، بر بیماری‌های عصبی مانند اماس موثر است.
در پژوهش صورت گرفته در دانشگاه کورتین، از نتیجه بررسی جامع اوسی‌میون (AusImmune) استفاده شد. این مطالعۀ موردـ‌شاهدی (case-control) و مولتی‌سنتر (پژوهشی که در آن چندین بیمارستان، کلینیک و مؤسسۀ تحقیقاتی مشارکت می‌کنند) به بررسی عوامل خطرساز موثر در بروز بیماری‌های دستگاه عصبی مرتبط با میلین پرداخته است. در مجموعه داده‌ها، ۲۸۲ مورد از افراد دارای تجربه ابتلا به بیماری‌های میلین‌زدا به همراه ۵۵۸ نفر از افراد سالم (به‌عنوان گروه کنترل) مورد بررسی قرار گرفتند.
در این پژوهش برای افراد، رژیم غذایی مدیترانه‌ای درنظر گرفته و به منظور سنجش اثرگذاری رژیم در افراد، به میزان وفاداری‌شان به رژیم، امتیازی اختصاص داده شد. امتیاز 9 نشان‌دهنده‌ی بیش‌ترین میزان وفاداری به رژیم غذایی است و صفر، کم‌ترین میزان بود.
به علاوه امتیاز دیگری با نام «امتیاز قرمز» هم تعریف شد. به این صورت که برای افرادی که یک وعدۀ غذایی ۶۵ گرمی گوشت قرمز فراوری‌نشده مانند گوشت گاو و گوساله مصرف می‌کردند، یک امتیاز منظور می‌شد. سپس، نمونه‌ی مورد بررسی به چهار دسته تقسیم‌بندی شدند؛ گروه یک (امتیاز صفر تا دو)، گروه دو (امتیاز سه تا چهار)، گروه سه (امتیاز پنج)، گروه چهار (امتیاز شش تا نه).
در نهایت مشخص شد که رابطه‌ای میان امتیازبندی صورت گرفته و میزان ابتلا به بیماری‌های عصبی وجود ندارد. اما با مقایسۀ داده‌ها میان گروه دو، سه و چهار با گروه یک مشخص شد که داده‌ها گویای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی بودند.
از نظر علمی، گوشت قرمز دارای مواد مغذی ریز و درشت مهمی مانند پروتئین، آهن، روی، سلنیوم، پتاسیم، ویتامین D، و ویتامین B( که برای درمان سردرد نیز مفید می باشد) است. به علاوه، گوشت گاوهایی که از علف سبز تغذیه می‌کنند، حاوی اسیدهای آمینه چند اشباع نشده امگا ۳ است. این مواد مغذی به عملکرد صحیح مغز کمک می‌کنند. بنابراین، مشاهده‌ی تاثیر مثبت مصرف گوشت قرمز فراوری‌نشده در کاهش خطر ابتلا به بیماری اماس کاملا منطقی است.
با بررسی امتیاز قرمز مذکور در پژوهش، ثابت شد که از نظر آماری، مصرف گوشت قرمز فراوری‌نشده تنها عامل دارای تاثیر معنادار بر کاهش خطر بیماری‌های عصبی مانند اماس است. یعنی کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی ارتباط مستقیم و معناداری با میزان گوشت قرمز مصرفی افراد حاضر در پژوهش داشت.
در افرادی که در گروه دو قرار داشتند، ۳۷ درصد کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی، در گروه سوم، ۵۲ درصد و در گروه چهارم ۴۲ درصد کاهش خطر ابتلا به بیماری گزارش شد. با مصرف گوشت قرمز برای کسانی که دارای خویشاوند درجه‌یک مبتلا به بیماری‌هایی مانند اماس بودند، نرخ کاهش در خطر ابتلا، از دو تا چهار درصد به یک تا دو و نیم درصد کاهش پیدا کرده بود. این میزان برای دوقلوهایی که یکی از آن‌ها مبتلا بود هم از ۳۰ تا ۵۰ درصد به ۱۴ تا ۳۲ درصد رسیده بود.
در تحقیقات مذکور، که از داده‌های «اوسی‌میون» استفاده شده است، در افراد دارای رژیم غذایی سالم، ۵۰ درصد کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی گزارش شد. در پژوهش‌های دیگری که نتایجی درباره‌ی تاثیر مثبت مصرف گوشت قرمز فروری‌نشده بر بیماری‌های عصبی منتشر کردند هم ثابت شد که مصرف گوشت قرمز فراوری‌نشده به تنهایی (و نه به عنوان بخشی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای) بر کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی تاثیرگذار است.
دکتر لوسیندا. جِی.بلک (Lucinda.J. Black)، سرپرست تیم پژوهشی در صحبت‌هایش به این نکته اشاره کرده؛ «مطالعات انجام شده توسط گروه ما با افرادی ارتباط دارد که شدیدا در خطر ابتلا به اماس هستند، یعنی افرادی که سابقۀ ابتلا به این بیماری در میان اعضای درجه‌یک خانواده‌شان وجود دارد. پژوهش دیگری هم برای بررسی اثرات مصرف گوشت قرمز فراوری‌نشده و ارتباط آن با وضعیت سلامت در افراد عادی انجام شده است.»
برخی مطالعات اخیر نشان می‌دهد افرادی که مقادیر کم‌تری از گوشت قرمز فراوری‌نشده مصرف می‌کنند (مثلا در حد ۶۵ گرم یا کمتر در روز)، احتمال مرگ‌شان بیش‌تر است. ولی این نکته را هم در نظر داشته باشید که با وجود همه‌ی این مطالعات و نتایج، هنوز هم برخی به مزایای مصرف گوشت قرمز فراوری‌نشده اعتقادی ندارند. برای مثال در سال ۲۰۱۵، سازمان بهداشت جهانی (WHO) گوشت قرمز را عامل احتمالی ابتلا به سرطان اعلام کرد.
انتخاب و مصرف رژیم مناسب برای هر فرد به عوامل مختلفی مانند تأثیرات فرهنگی، ترجیحات شخصی و وضعیت اقتصادی‌ـ‌اجتماعی. او بستگی دارد. تحقیقات و شواهد بسیاری در مورد تاثیر رژیم غذایی سالم بر وضعیت بدن و سلامت در حال انجام است. در مورد تاثیر مثبت مصرف گوشت قرمز فراوری‌نشده بر ابتلا به اماس هم باید منتظر نتایج پژوهش‌های آینده بمانیم.
درباره این سایت